آیا برخوردی قدیمی، چهره دوگانه ماه را توجیح می کند؟

بشر هزاران سال است که ماه را در آسمان به نظاره نشسته ولی پدیده ای به نام قفل گرانشی باعث شده که ماه تنها یک وجه خود را به ما نشان دهد. از زمان گردش نخستین مدارگرد به دور ماه، دانشمندان با چهره دوگانه ای از قمر زمین مواجه شدند. فضاپیمای “لونا 3” نخستین مدارگرد ماه در سال 1959 به دور ماه چرخید و نخستن تصاویر را از چهره پشت به ماه زمین ذخیره و به زمین ارسال نمود. نیمه روبه زمین از دو منطقه نواحی بلند و روشن که معمولا پر از دهانه و رشته کوههای مرتفع است و نواحی تیره رنگ که اصظلاحا “دریا” نامیده شده اند تشکیل یافته است. در عوض چهره پشت به زمین ماه، بجز دو دریای کوچک، از نواحی روشن تشکیل شده است.

دانشمندان سالها بدنبال یافتن مدلی مناسب در شکل گیری ماه با چنین تضادی در “ریخت شناسی” بودند. اخیرا تیم تحقیقاتی به رهبری “منگ- هاوو ژو” از دانشگاه ماکائو موفق به شبیه سازی شدند که فرآیند تبدیل چهره ماه به دو بخش متفاوت را کاملا توجیح می کند. طبق این شبیه سازی، جسمی فضایی با قطر 780 کیلومتر، میلیاردها سال پیش زمانیکه پوسته ماه از حالت مذاب جامد شده بود ولی هنوز لایه ای از مواد مذاب زیر آن وجود داشت، با ماه برخورد کرده است. نتیجه این شبیه سازی، چهره متفاوت و دوگانه ماه را به خوبی توجیح می کند ولی دانشمندان بایستی برای تایید یافته ها تا ارسال داده های فضاپیمای “چانگ 5” برای نمونه برداری از مواد پشت به زمین ماه و بازگرداندن آن به زمین برای بررسی های دقیق منتظر باشند.